ให้ตายสิพระเจ้าจอร์จ เมื่อ 2 อาทิตย์ก่อน WD เพิ่งซื้อ Hitachi ไป ถัดมา 2 วัน Sprint ประกาศว่าจะซื้อ T-Mobile และเมื่อวานนี้ AT&T ประกาศว่าซื้อ T-Mobile แล้ว รู้สึกเริ่มต้นปีก็เริ่มจะส่อแววซ้ำเหมือนเมื่อ 2-3 ปีก่อนที่ บริษัทควบรวมกันเป็นว่าเล่น แต่ความแตกต่างคือ ตอนนั้น มันมี factor หลักคือเรื่อง ปัญหาเรื่อง Financial Crisis (เนื่องจาก sub-prime) ไม่ใช่เรื่องทางธุรกิจ
ธุรกิจโทรศัพท์มือถือ ผมว่าในโลกนี้ มันมักจะแบ่งค่ายกันตามเทคโนโลยีที่ใช้ น่าจะแบ่งได้เป็น 3 ค่ายหลักคือ GSM (GSM/WCDMA/HSPA/LTE), CDMA ((IS-95/CDMA2000-1x-EVDO/EV-DV/LTE) และก็ค่ายอื่นๆ อย่างพวกในญี่ปุ่น พวก FOMA
บ้านเรามี players ในตลาดแค่ 4 ราย คือ AIS, DTAC, True และ TOT (แต่ตอนนี้ True ก็ซื้อ Hutch ไปแล้วอ่ะนะ) โดยแบ่งเป็นค่าย GSM 4 ราย คือ AIS, DTAC, True และ TOT อย่างที่รู้กัน ส่วน ฝั่ง CDMA คือ Hutch เพียงเจ้าเดียว จริงๆก็มีรายย่อยๆที่เป็นประเภท MVMO อย่าง i-Mobile, 365 บ้าง
ใน ธุรกิจโทรศัพท์มือถือใน US ก็คล้ายๆกัน เพียงแต่มี players หลายรายมาก ถ้านับทั้งหมด ผมว่าหลักหลายสิบได้ เพราะมี MVMO เยอะมาก แต่ player หลักๆ เจ้าบิ๊กๆ ในตลาดมีเพียงแค่ 4 เจ้า คือ AT&T (GSM) , T-Mobile (GSM), Verizon (CDMA) และ Sprint (CDMA) ถ้าเทียบตามสัดส่วน marketshare ในตลาดแล้ว Verizon (31.3%) > AT&T (26.6%) > Sprint (12.2 %)> T-Mobile (11.9%) [1] ถ้ามานั่งมองตามเทคโนโลยีแล้ว แบ่งเป็นข้างละ 2 ราย คือ AT&T + T-Mobile และ Verizon กับ Sprint สำหรับ CDMA ดังนั้น การควบรวมระหว่าง AT&T และ T-Mobile ในครั้งนี้ มันจะทำให้ AT&T กลายเป็นเจ้าตลาดทางฝั่ง GSM รายเดียว ผมว่างานนี้ AT&T อาจจะเจอศึกหนักกับกฏหมายการผูกขาดในตลาดในเมกา (กรณีจะต่างจากการที่ True ซึ่งเป็นเบอร์ 3 ไปซื้อ Hutch ที่สมัยนั้นเป็นเบอร์ 4 ในตลาด แถมต่างค่ายกันด้วย เพราะผมเชื่อว่าเหตุผลที่ True ซื้อเพราะต้องการ frequency สำหรับ 3G ไม่ใช่ตัวบริษัท) ก็คงต้องรอๆดูกันไป ว่าจะควบกันได้ไหม แต่ถ้ามองด้านคนใช้อย่างเราๆ ผมมองว่าก็คงไม่ดีแน่ๆ เหตุผล คือ ตัวเลือกน้อยลง โดยเฉพาะสำหรับเอเชียๆอย่างบ้านเรา เหตุผลเพราะ GSM ถือว่าเป็นค่ายหลักๆของทั้งทางฝั่งยุโรป และเอเชีย และเมื่อคุณมาเมกา คุณก็มักจะเอามือถือของคุณมาใช้ที่นี่ด้วย แต่ทว่า คุณคงไม่สามารถเลือกเจ้าอื่นได้นอกจาก AT&T ครั้นจะเปลี่ยนค่ายไปทางฝั่ง CDMA คุณก็ต้องเสียเงินซื้อโทรศัพท์ใหม่ ไม่ว่าจะซื้อขาด หรือ contract 2 ปีก็แล้วแต่ ถ้าไม่นับคนที่ต้องการเปลี่ยนมือถืออยู่แล้วนะ
แต่สิ่งที่ทุกคนเป็นห่วงมากกว่า เรื่องการควบรวม ดูเหมือนจะเป็น network ของ AT&T มากกว่า และ มันรองรับลูกค้าเพิ่มเติมจาก T-Mobile ไหวเหรอ? เพราะแค่ตอนนี้ AT&T ก็รับศึกหนักมาตลอด โดยเฉพาะตั้งแต่มี iPhone มา bandwidth ส่วนใหญ่ ของบริษัทก็ถูกสูบไปใช้มหาศาลแล้ว ทางออกเดียวคือ AT&T จะต้องรีบขยาย 4G Network เผื่อย้ายลูกค้าบางส่วนไปตรงนั้น ไม่งั้น AT&T จะต้องเจอลูกค้าบ่นกันครั้งใหญ่แน่ ทั้งเรื่องความอืด และ call drop.
———————————————- Update: 3/22/11 ——————————————————
ยังไม่ทันจะไรเลย วันนี้ Sprint เตรียมส่งเรื่องเข้า Congress เรื่องการซื้อ T-Mobile ของ AT&T แล้วล่ะสิ ว่าจะส่งผลเสียต่ออุตสาหกรรมทางด้านโทรคมนาคม งานนี้ท่าจะยาว เพราะ มองตัวเลขคร่าวๆแล้ว สถานการณ์ตอนนี้ของ Sprint ก็คงตกที่นั่งเดียวกับ True ในอดีตที่ market share เตี้ยติดดิน เพราะจะกลายเป็น AT&T 38.5%> Verizon 31.3% > Sprint 12.2%
Reference
[1] “US Mobile Market 2010”, comScore 2010 Digital Year in Review, Feb 2011
[2] “AT&T May Be Haunted by iPhone Network Load in T-Mobile Merger”, Bloomberg
[3] “Sprint Plans Appeal to Congress to Halt AT&T-T-Mobile Deal”, Bloomberg, March 22, 2011